ریخت شناسی داستان موش و گربه شیخ بهایی

تحلیل عناصر روایی داستان موش و گربه شیخ بهایی

موش و گربه شیخ بهایی، یکی از داستان­ها­ی رمزی و تمثیلی است که از ویژگی اسلوب داستان در داستان برخوردار است و نویسنده در آن به ملامت صوفیۀ عصر خویش می­پردازد. این اثر که مجموعه­ای از 34 داستان و حکایت تودرتوی رمزی در موضوعات اخلاقی و مذهبی است، دارای عناصر داستانی ویژه و چشمگیری است. این پژوهش بر آن است تا برای اولین بار با بررسی عناصر روایی در این حکایات چون: درونمایه، پیرنگ (طرح)، زمان و مکان،...

مبارزه با خرافات در پند اهل دانش و هوش به زبان گربه و موش شیخ بهایی

شیخ بهایی در اثر خود "پند اهل دانش و هوش به زبان گربه و موش" که داستانی است رمزی تمثیلی به مبارزه با خرافات می پردازد. هدف از این مقاله بررسی این اثر شیخ بهایی از دیدگاه خرافات است. به اعتقاد نگارنده شیخ بهایی در این اثرغیر مستقیم به مبارزه با خرافه های مرسوم در زمان خود بخصوص در میان متصوفه  پرداخته است. او در این اثر جوانان را به توجه به عقل و دوری از خرافات هدایت می کند. سعی نگارنده در این م...

ریخت شناسی داستان کوتاه

داستان کوتاه نوعی ادبی است که از میانهء قرن نوزد هم، همزمان با انقلاب صنعتی، به خاطر حجم کمتر آن به نسبت رمان و مجال خواندن آن در مدت زمانی کوتاه، در اروپا رواج پیدا کرد. ساده اندیشی است اگر بخواهیم به این نوع ادبی، در مقایسه با انواع دیگر، اهمیت کمتری بدهیم. زیرا دأستان کوتاه چه واقع گرایانه باشد چه شگفت انگیز، ساختاری استوار دارد که از نظر ریخت شناسی، فضا، زمان، شخصیت و... دارای اهمیت بسیار ا...

شیخ بهایی و حکومت صفوی

نقد و فهم حدیث از‏منظر شیخ بهایی

چکیده بخشی قابل‏ملاحظه از آثار شیخ بهایی در‏حوزۀ حدیث، به دو موضوع نقد و فهم حدیث اختصاص یافته است. این دانشمند در بخش نقد حدیث، اسنادی را بر‏پایۀ علوم رجال و درایت نقد کرده است. وی در‏حوزۀ فهم حدیث، از علومی چون لغت، نحو، فقه، اصول فقه، تفسیر، کلام، اخلاق و عرفان بهره برده و احادیث را بر‏اساس اصولی مانند التزام به ظاهر متن، فهم عرفی، سیاق، فهم مشهور، آیات مرتبط، روایت‏های مشابه، احادیث عامه، آ...

بررسی ساختار داستانی پند و اندرز اهل دانش و هوش به زبان گربه و موش اثر شیخ بهایی

در اثر شیخ بهایی با عنوان پند و اندرز اهل دانش و هوش به زبان گربه و موش، شیخ بهائی در پی آن است تا شبهاتی را که در مورد تصوّف و عرفان وجود دارد از بین ببرد و سالوس و ریا را از صداقت معنوی عارفانه متمایز نماید. برای نیل به این مقصود شیخ بهائی از تمام تمهیدات و شگردهای داستانی که تا آن زمان معمول و مرسوم بوده، استفاده کرده است تا از بحثی کاملاً فقهی و عارفانه، داستانی پرکشش و خواندنی بیافریند. شاید...